Mentaal

Herstel: de sleutel tot optimaal presteren

Als coach speel je een cruciale rol in het herstelproces van je sporters. Herstel is niet alleen fysiek, maar ook mentaal van groot belang om blessures te voorkomen, prestaties te verbeteren en duurzaam succes te waarborgen.

“Herstel is de spiegel van je arbeid”

Herstellen is in de sport misschien wel de belangrijkste training. De coach speelt hier een cruciale rol bij. Het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk op 28 november heeft niet voor niets als thema ‘De coach als manager van herstel’. Tijdens dat compacte congres, georganiseerd door NLcoach en Topsport Topics, word je in een ochtend bijgepraat over alle facetten van herstel. Jan de Jonge, hoogleraar arbeids- en sportpsychologie aan de TU Eindhoven, zal dieper ingaan op het mentale herstel. “Laat de sport even voor wat het is en maak vooral je hoofd leeg. Daar moet je als coach ook op sturen.”

Coachen met zorg: De rol van de coach in het voorkomen van verstoord eetgedrag bij sporters

Er kunnen talloze oorzaken zijn voor het ontwikkelen van verstoord eetgedrag bij sporters, variërend van persoonlijke en sociale tot biologische factoren. De coach speelt hierin een cruciale rol, die zowel positief als negatief kan uitpakken. Als coach kun je iemand ondersteunen en begeleiden naar een gezondere relatie met voeding, maar je kunt onbewust ook bijdragen aan het versterken van ongezonde patronen of overtuigingen. Het is daarom van groot belang dat coaches zich bewust zijn van hun impact en zich richten op het bevorderen van een gebalanceerde en gezonde benadering van voeding en welzijn.

Help! Mijn sporter heeft geen zelfvertrouwen…

De praktijk laat zien dat zelfvertrouwen niet een kwestie is van ‘’ik heb het of ik heb het niet’’. Zelfvertrouwen kan per week, per dag of zelfs per uur verschillen. Het is afhankelijk van de situatie, en van je eigen gevoel op dat moment. Stel je eens voor: je hebt volgende week een belangrijk moment, waarin je moet presteren. Je hebt je zeer goed voorbereid en je weet precies wat je moet doen. Als je deze situatie leest. Wat verwacht je dat er gaat gebeuren tijdens de week? Zal je het zelfvertrouwen behouden, of juist niet? Of is er nog een andere mogelijkheid?

Hoe voorkom je dat je team de winst uit handen geeft?

Het overkomt veel sportteams: na een goede start van de wedstrijd, een riante voorsprong, de winst al in gedachten, valt het kwartje ineens de andere kant op. De tegenstander komt op stoom en scoort het ene na het andere punt. Ineens kijk je tegen een achterstand aan, en niets lijkt meer te lukken. Wanhoop, frustratie en voorzichtig spel of juist geforceerde acties volgen, de wedstrijd gaat uiteindelijk verloren...

Tips voor coaches over spanning bij sporters

Iedere wedstrijd weer: zo veel zenuwen en spanning dat het (bijna) niet meer lukt om te presteren. Super vervelend! Voor de sporters zelf, maar ook voor jou als coach. Hoe ga je daarmee om? In een reeks korte info-artikelen heeft de Vereniging voor Sportpsychologen Nederland in de nieuwsbrief van NLcoach tips gegeven hoe om te gaan met gespannen sporters. Deze tips staan hieronder.

Omgaan met spanning is op alle niveaus belangrijk

Met de Olympische Spelen en tal van WK’s en EK’s wordt 2024 voor veel atleten een spannend jaar. Om te kunnen presteren op dat hoogste wedstrijdtoneel, is het belangrijk dat een coach zijn of haar sporters voorbereidt op die wedstrijdspanning. Dat geldt voor coaches op alle niveaus, is de overtuiging van psycholoog Berber van den Berg.

Veerkracht is trainbaar, maar dat vraagt creativiteit van de coach

Sporters die willen presteren worden vroeg of laat geconfronteerd met tegenvallers: blessures, vormverlies, gebrek aan motivatie of slechte prestaties. Atleten die daar beter uitkomen of goed mee om kunnen gaan, beschikken over een cruciale eigenschap in de sport: veerkracht. Over dit thema wordt al veel wetenschappelijk onderzoek verricht en ook in de praktijk van de sport en daarbuiten is al veel ervaring opgedaan wat werkt om ‘de knop om te zetten’ bij sporters. Na het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk 2023 op 28 november in Woerden gingen ruim honderd trainer-coaches en andere geïnteresseerden naar huis met nieuwe inzichten hoe ze veerkracht bij sporters kunnen herkennen en verbeteren.

Perfectionisme bij sporters

Een veelvoorkomend kenmerk van (top)sporters is dat ze perfectionistisch zijn. Dit kan helpend zijn in hun carrière om de absolute top te bereiken, omdat ze bereid zijn vol voor hun sport te gaan en er alles voor te doen en te laten. Zo zullen ze net dat stapje extra zetten in trainingen om zich zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen en zich ultiem voor te bereiden op wedstrijden.

Mindfulness is ‘geen gekke training om te ondergaan’

Mindfulness. Voor veel topsporters en coaches klinkt het misschien als iets zweverigs en een ver-van-hun-bed-show. Toch kan het juist uitkomst bieden voor topsporters en topcoaches die veel van zichzelf vragen. Om die reden geeft Roxanna van Erp al jarenlang trainingen en cursussen over dit onderwerp. Volgens turncoach Vera Geling, die al anderhalf jaar lang een intensief traject bij Van Erp volgt, is de training een ‘verrijking’.

Dit jaar geen goede voornemens!

Het nieuwe jaar is begonnen! Traditiegetrouw waarschijnlijk vol met 'goede voornemens'. Dat is in januari altijd een hot topic en komt overal voorbij. In dit artikel laten we iets anders aan bod komen. Met een knipoog naar één van de meest gemaakte goede voornemens: meer sporten. Hoe kunnen we er met elkaar voor zorgen dat dat goede voornemen geen goed VOORnemen meer is, maar juist iets dat je al standaard doet?

"Prestatiegedrag en mentale gezondheid gaan hand in hand"

Een topsportprestatie begint bij de sporter zelf, maar hij of zij kan het niet alleen. Ook de bijdrage vanuit de wetenschap is cruciaal. TeamNL onderscheidt daarom zes verschillende expertisegebieden waarop de topsporters ondersteuning kunnen krijgen: medisch, voeding, prestatiegedrag en mentale gezondheid, topsportcultuur, strength & conditioning en sport science. Eefje Raedts is, nadat ze in 2016 al onderdeel werd van het expertdomein prestatiegedrag en mentale gezondheid, sinds 2022 de TeamNL hoofdexpert op dit vakgebied.

In 'the zone' komen - hoe doe je dat?

De ene sporter luistert naar muziek, de andere loopt grappend en grollend door het warming-up terrein. Niet elke sporter bereidt zich op dezelfde manier voor op een competitie. Waar de ene sporter vlak voor een groot moment nog grapjes loopt te maken, zit de ander al lang en breed in een focus-bubbel. Het is verleidelijk om te denken dat de ene aanpak beter is dan de andere, maar vaak werkt een individuele aanpak het beste.

Serie: De pedagogische opdracht van een jeugdtrainer (4)

In dit laatste artikel van de vierdelige serie over de pedagogische opdracht van een jeugdtrainer, zoomt sportpedagoog Bart Schmeits in op autonomie. Centraal in deze reeks staat het in 2002 gepubliceerde gedachtegoed van Deci en Ryan, de Self Determination Theory (SDT). In het Nederlands bekend als de zelfdeterminatietheorie. Deze theorie gaat ervanuit dat ieder mens van nature drie psychologische basisbehoeften heeft: competentie, relatie en autonomie. Bart Schmeits voorziet in deze reeks korte artikelen alle welwillende en goedbedoelende vrijwilligers van achtergrondinformatie en concrete tips, opdat iedereen zijn of haar rol zo goed mogelijk kan vervullen. Ook in de ogen van de sporters!

Serie: De pedagogische opdracht van een jeugdtrainer (2)

De mate waarin je als trainer-coach in staat bent om de basisbehoeften van je sporters te vervullen, heeft invloed op het gedrag dat jouw sporters vertonen. Als je dat als trainer goed doet, is de kans op gewenst (positief) gedrag een stuk groter. Het tegenovergestelde geldt ook. Wanneer je dat als trainer niet voor elkaar krijgt vergroot dat de kans op ongewenst (negatief) gedrag. In deze vierdelige serie van sportpedagoog Bart Schmeits staat het gedachtengoed van de zelfdeterminatietheorie centraal. Deze theorie gaat ervanuit dat ieder mens van nature drie psychologische basisbehoeften heeft: competentie, relatie en autonomie. In deze reeks korte artikelen voorziet Bart Schmeits al die welwillende en goedbedoelende vrijwilligers van achtergrondinformatie en concrete tips, opdat iedereen zijn of haar rol zo goed mogelijk kan vervullen. Ook in de ogen van de sporters!

Serie: De pedagogische opdracht van een jeugdtrainer (1)

Iedere trainer-coach die werkt met sporters in de leeftijd van het basis- of voortgezet onderwijs krijgt van zijn sporters een rol als opvoeder toebedeeld. Dat doen de sporters niet bewust, en voor de trainer is die rol ook niet te weigeren. Specifiek over dat onderwerp heeft sportpedagoog Bart Schmeits een serie korte artikelen geschreven, waarin hij al die welwillende en goedbedoelende vrijwilligers voorziet van achtergrondinformatie en concrete tips, opdat iedereen zijn of haar rol zo goed mogelijk kan vervullen. Ook in de ogen van de sporters!