Artikelen

“Je kunt niet winnen als je in je hoofd al verliest”, aldus Marit Bouwmeester in ‘Winnen met je hoofd’. In dat boek word je meegenomen in de wereld van mentale kracht, persoonlijke groei en zelf de regie nemen. De meest succesvolle zeilster aller tijden Marit Bouwmeester deelt haar ervaringen en inzichten, gecombineerd met kennis uit de sportpsychologie van prof. Nico W. Van Yperen. Een unieke mix van wetenschap en praktijk over optimaal presteren.

Topsporters en talentvolle sporters geven gemiddeld ruime voldoendes aan hun mentale gezondheid. Toch vindt maar ongeveer de helft dat er voldoende aandacht is voor hun mentale gezondheid. Dat blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut.

De nieuwe editie van vakblad NLCOACH is verschenen. In dit nummer hebben we een groot interview met hoofdcoach Arnoud Hummel die de overstap maakte van het Watersportverbond naar de Koninklijke Nederlandse Roeibond. In dit magazine laten we verder een aantal unieke samenwerkingen tussen atleten en coaches zien. Voormalig shorttrackster Yara van Kerkhof vertelt over de bijzondere band met haar coach Jeroen Otter en bondscoach rolstoeltennis Amanda Hopmans legt uit wat de gouden formule was tussen haar en Diede de Groot.

Als coach ben je waarschijnlijk gefocust op training, techniek en tactiek. Wist je echter dat veel sporters méér verliezen door gebrek aan herstel voor het brein dan door fysieke vermoeidheid?

Geef jij trainingen aan sporters binnen een sportvereniging, zoals voetbal, zwemmen, hockey of atletiek? Dan kun je waardevolle input leveren in een onderzoek van het Mulier Instituut met een vragenlijst.

Wat kun je doen als je merkt dat een jongere op de sportclub niet zo lekker in zijn vel zit? Wat zijn signalen? Welke vragen kun je stellen? Wat kun jij doen om te helpen? En wat kun je beter niet doen? Die vragen worden nu beantwoord met een laagdrempelige online tool: De Checkers. Met deze tool – samen met jongeren ontwikkeld – wil Stichting MIND Us supportfiguren zoals trainer-coaches op een sportvereniging handvatten geven om jongeren met beginnende mentale klachten te kunnen ondersteunen door een luisterend oor te bieden en de juiste vragen te stellen.

In de wereld van de topsport zijn het vaak de kleinste details die het verschil maken. Een fractie van een seconde, een subtiele aanpassing in techniek of een mentale switch kan bepalen of een atleet wint of verliest. Coaches en sporters investeren dan ook veel tijd in fysieke training, strategie en mentale voorbereiding. Maar er is één cruciale factor die vaak over het hoofd wordt gezien: taal. De woorden die coaches kiezen, de manier waarop sporters met zichzelf praten en de instructies die tijdens trainingen en wedstrijden worden gegeven, hebben een directe invloed op prestaties.1 Sportpsychologen Maaike Bierstekers en Linda Abu El-Hassan duiken dieper in de kracht van taal bij sportprestaties.

Een recent artikel op cyclingnews.com belicht de toenemende mentale gezondheidscrisis in het profwielrennen. Zaken als depressie, verslaving en burn out komen vaker voor dan gedacht — zelfs bij topnamen zoals Mark Cavendish en Tom Dumoulin. Onderzoek laat zien dat maar liefst 27,8 % van de wielrenners kampt met depressieve klachten, en tot 22 % worstelt met verslavingsgerelateerde gedragingen.

De Limburgse sportpsycholoog Joep Teeken kwam erachter dat het creëren van een vertrouwensband tussen een atleet en zijn of haar coach een onderbelicht, maar o zo belangrijk onderwerp is. Daarom schreef hij er na jaren van research een boek over: De mens achter de atleet in de schijnwerpers. Het verschijnt binnenkort.

Martin Truijens (47) stond jarenlang als zwemcoach aan de rand van het zwembad om Nederlandse en later Deense toppers te begeleiden. Vier jaar geleden maakte hij een verrassende overstap naar de wielersport. Bij CyclingClassNL, een initiatief van NOC*NSF, KNWU en Team Visma | Lease a Bike, houdt hij zich als hoofdcoach bezig met de opleiding van nieuw wielertalent. Die functie combineert hij sinds november 2024 met de rol van programmamanager talentontwikkeling bij de KNWU. Daar ziet hij kans de opleidingspiramide vanuit een breder perspectief te benaderen. Dat is volgens hem hard nodig voor de toekomst van het Nederlandse wielrennen.

ECO-Coachen is ontstaan op het CIOS Heerenveen, waar nieuwsgierigheid en samenwerking tussen coaches uit verschillende sporten leidde tot een unieke kruisbestuiving. Een mooi voorbeeld daarvan is een alternatieve training voor voetballers van Jong Oranje onder leiding van Foppe de Haan.

De nieuwe editie van vakblad NLCOACH verschijnt deze week! In dit nummer hebben we een uitgebreid interview met gouden bondscoach Jeroen Delmee. Hij leidde de Nederlandse hockeyers voor het eerst na 24 jaar naar de olympische titel. Verder valt in dit magazine te lezen over de bijzondere band tussen oud-turnkampioen Epke Zonderland en zijn coach Daniël Knibbeler en deelt Martin Truijens zijn visie op talentontwikkeling in het Nederlandse wielrennen.

De Eredivisie 2024/2025 zit erop. PSV kroonde zich tot kampioen, Ajax eindigde teleurstellend als tweede, ondanks een sterke eindsprint. Achter deze sportieve cijfers zit echter een dieper verhaal. Als geregistreerd sportpsycholoog ziet Ciska de Bruijn vooral de mentale processen die het seizoen hebben bepaald. Voor coaches biedt dit waardevolle lessen.

De sportomgeving is een plek waar de mentale gezondheid van jonge sporters kan worden versterkt. De inzet, vaardigheden en manier van training geven van de trainer spelen hierbij een belangrijke rol. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Mentale gezondheid van jonge sporters van het Mulier Instituut’. Onderzoeker Wikke van Stam geeft hierin advies hoe jeugdtrainers van jonge sporters (5 – 25 jaar) de mentale gezondheid kunnen bevorderen.