Door Ciska de Bruijn

Coaches denken vaak dat hun boodschap zit in hun uitleg, aanwijzingen en woorden. Sportpsychologisch gezien gebeurt het echte werk echter al vóór je iets zegt: je lichaamshouding en gebaren bepalen hoe je boodschap wordt ontvangen.

In veel teams klinkt het 'luid': aanmoedigingen, aanwijzingen, coaching van de zijlijn. Praten is betrokkenheid, toch? Maar uit recente sportpsychologische inzichten blijkt iets opvallends... teams die bewust momenten van stilte gebruiken, presteren vaak beter onder druk.

Als coach ben je waarschijnlijk gefocust op training, techniek en tactiek. Wist je echter dat veel sporters méér verliezen door gebrek aan herstel voor het brein dan door fysieke vermoeidheid?

Een recent artikel op cyclingnews.com belicht de toenemende mentale gezondheidscrisis in het profwielrennen. Zaken als depressie, verslaving en burn out komen vaker voor dan gedacht — zelfs bij topnamen zoals Mark Cavendish en Tom Dumoulin. Onderzoek laat zien dat maar liefst 27,8 % van de wielrenners kampt met depressieve klachten, en tot 22 % worstelt met verslavingsgerelateerde gedragingen.

De Eredivisie 2024/2025 zit erop. PSV kroonde zich tot kampioen, Ajax eindigde teleurstellend als tweede, ondanks een sterke eindsprint. Achter deze sportieve cijfers zit echter een dieper verhaal. Als geregistreerd sportpsycholoog ziet Ciska de Bruijn vooral de mentale processen die het seizoen hebben bepaald. Voor coaches biedt dit waardevolle lessen.

In elke sport draait het om details. Tactiek, techniek, fysieke fitheid en steeds vaker ook: mentale kracht.Toch wordt één cruciale groep vaak vergeten in mentale begeleiding: de reservespelers. In voetbal, basketbal, hockey en andere teamsporten geldt: je kunt geen kampioen worden zonder een sterke bank. Een goed gecoachte bank maakt vaak het verschil tussen een gelijkspel en een overwinning. In dit artikel duikt Ciska de Bruin in actuele inzichten uit de sportpsychologie en geeft ze coaches vijf direct toepasbare strategieën om reservespelers mentaal te begeleiden, te motiveren en klaar te stomen als cruciale krachten binnen het team.

De DQ achter zijn naam na de 1500 meter wereldbekerwedstrijd in Thialf zorgde bij Kjeld Nuis voor een fikse woede-uitbarsting. Hoe kun je als coach je sporter in zo’n situatie helpen? Ciska de Bruijn, Sportpsycholoog VSPN, geeft daarom zeven mentale technieken en tips om frustratie te voorkomen en beter met dit soort situaties om te gaan.

Een veelvoorkomend kenmerk van (top)sporters is dat ze perfectionistisch zijn. Dit kan helpend zijn in hun carrière om de absolute top te bereiken, omdat ze bereid zijn vol voor hun sport te gaan en er alles voor te doen en te laten. Zo zullen ze net dat stapje extra zetten in trainingen om zich zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen en zich ultiem voor te bereiden op wedstrijden.

Het nieuwe jaar is begonnen! Traditiegetrouw waarschijnlijk vol met 'goede voornemens'. Dat is in januari altijd een hot topic en komt overal voorbij. In dit artikel laten we iets anders aan bod komen. Met een knipoog naar één van de meest gemaakte goede voornemens: meer sporten. Hoe kunnen we er met elkaar voor zorgen dat dat goede voornemen geen goed VOORnemen meer is, maar juist iets dat je al standaard doet?