In voorbereiding op het NLcoach Congres 2025 spraken we voor vakblad NLcoach met Hugo Haak vlak na het WK Baanwielrennen in Chili. De bondscoach keerde met zijn team naar huis met negen keer goud, twee keer zilver en twee keer brons. “Het was een fantastische week, echt genieten.”

Haak en zijn team hebben een setting weten te creëren waarin alle atleten kunnen presteren, zegt hij trots. “Iedereen die op een WK fietst heeft talent. Bij Harrie Lavreysen en Hetty van de Wouw is dat een breed pallet van dingen die ze kunnen; fysiek en mentaal.” Daarnaast speelt natuurlijk de begeleidingsstaf die Haak aanstuurt een cruciale rol. Technologie hoort ook bij de optelsom die prestaties mogelijk maken. Zo werken Haak en zijn team al met videoanalyses. “De start bij de teamsprint is een heel technisch aspect en superbepalend voor de uiteindelijke snel- heid die een renner behaalt. Ook gebruiken we video’s voor de analyse van tactieken van renners. We hebben een database van de beste mannen en vrouwen op de baan opgebouwd om te weten hoe zij fietsen. De patronen in de wedstrijd zijn vaak heel erg herkenbaar.”

In het hoofd van de tegenstander

Hij ziet veel kansen liggen in datagebruik bij het bepalen van de juiste wedstrijdtactiek. “Als bijvoorbeeld een sprinter negen van de tien keer van voren begint, heb je wezenlijke informatie voor je met hem de rit ingaat. Als we daarbij ook nog AI-modellen kunnen introduceren, wordt het echt interessant. Uiteindelijk gaat dat ervoor zorgen dat je in het hoofd van de tegenstander kruipt en weet wat-ie gaat doen.”

Open houding

De wielerbond haalde eerder dit jaar mede daarom Bjorn de Laat binnen als datawetenschapper. De Laat werkte tien jaar voor het Nederlands shorttrackteam. Dat de datawetenschapper De Laat jarenlange ervaring in een andere sport heeft, is geen probleem voor Haak. “Hij neemt uit de shorttrack ook weer innovatieve dingen mee. Hij kan ons uitdagen nieuwe dingen te proberen.” Die open houding heeft Haak al eerder getoond. Hij geeft een windtunneltest als voorbeeld. “Met wetenschappers en studenten van de TU Delft testten we in een windtunnel de houding van de renners. Zonder dat zij iets van fietsen weten, kwamen ze tot een nieuwe houding op de fiets – die inderdaad sneller bleek. Daarna hebben we een fiets ontwikkeld die in dienst van die houding staat.”

“Het laat zien dat als iemand een heel goed idee heeft, wij daar zeker voor open staan”, vertelt Haak. Het is voor hem een vanzelfsprekende houding. “Ik heb door de jaren heen ervaren dat je als coach nooit bent uitgeleerd. Elke dag, elk gesprek, elk moment kan weer een leermoment zijn om een betere coach te worden.”

Kritisch blijven

“Blijf open staan voor vernieuwing, maar houd het wel simpel en houd ook vast aan je eigen werkwijze”, waarschuwt hij. “Je kunt heel makkelijk verdwalen in modellen en cijfers en dat kan weer ten koste gaan van de dingen die je al doet. Dat is niet wat je wil. Het gaat ook om de manier waarop je coacht. Je moet ervoor zorgen dat de gegevens die uit een model rollen wel binnen jouw stijl passen om ze goed over te kunnen brengen.”

Blijf ook kritisch op de data zelf. “Een windtunneltest is makkelijk te manipuleren. Als je de ellenbogen net wat anders hebt staan, is het resultaat weer anders. Kortom, als je tot in den treure blijft oefenen, kom je er nooit uit. Test een aantal basisdingen en blijf daar daarna bij. Zoom ook altijd uit. Als je bij de analyse van de start je te veel richt op de hoek van de enkel, maar vergeet dat de hoek niet goed is, levert het nog niks op.”

“Ik denk dat ik die balans van nature heb. Ik heb de mindset het niet te moeilijk te maken. Ik houd altijd bepaalde principes in de gaten. Ook is het van belang de juiste mensen om je heen te verzamelen, mensen die tegenwicht geven.”

Verdieping in AI

Op het NLcoach Congres 2025 zal de positieve, inspirerende kant voorop staan. Hij kijkt ernaar uit het congres te bezoeken. “Het is supermooi om collega’s op te zoeken en daarmee te sparren.” Als spreker zal hij vooral de positieve kanten van innovatie in de sport naar voren brengen. “Het thema van het congres is natuurlijk AI. Het mooie daaraan is dat AI in de afgelopen maanden en jaren enorm is opgekomen, maar dat dit in de sport nog weinig tot niet gebruikt wordt.”

Hij besluit: “Voor mij is het congres een verdere verdieping in AI. Ik nodig dan ook alle coaches in Nederland uit om open te staan voor innovaties, open te staan voor AI en naar het congres te komen. Het kan alleen maar leiden tot een betere begeleiding van sporters.”

Foto: KNWU / Tim Buitenhuis

Dit artikel is een ingekorte versie van een uitgebreider interview in NLCOACH.

Meer weten over het NLcoach Congres 2025 op 19 december?